Ироқ парламентини тарқатиш ечимми ёки ямоқ солиш?!
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ
Ироқ парламентини тарқатиш ечимми ёки ямоқ солиш?!
2019 йил ноябр ойи бошларида Ироқ пойтахти Бағдодда ва юртнинг марказий ва жанубий вилоятларида «Ноябр қўзғолони», деб аталган норозилик намойишлари вазиятнинг ёмонлашиши ва барча секторларда коррупциянинг кенг тарқалишига қарши ғазабнок реакция сифатида бошланган бўлиб, ҳануз тўхтагани йўқ. Ўша кундан бошлаб Ироқ кучли сиёсий бошбошдоқлик ботқоғига ботиб бормоқда, инсонлар машаққатлари тобора ёмонлашмоқда. Бунга сабаб ўзгаришга даъват қилаётганларнинг барчасида сиёсий онгнинг, аниқ сиёсий қарашнинг, альтернатив сиёсий режанинг йўқлигидир. Ҳаммасининг касалликни даволаш ўрнига унинг симптомлари билан бандликларини кўрасиз. Биз ўзгариш тарафдорларининг нақадар беҳуда ва залолатда яшаётганларини кўрсатиб бериш мақсадида уларнинг ноябр қўзғолонидан то шу кунгача қилган талабларини ўрганиб чиқдик.
Ноябр намойишчилари Одил Абдулмаҳдий ҳукуматининг кетишини ва муваққат ҳукумат тузилиб, муддатидан олдин сайловлар ўтказилишини талаб қилишди. Бундан ташқари, хорижий аралашувлар, жумладан Эрон аралашуви бўлди. Намойишчилар эса, ўз намойишлари бадалини юзлабининг нобуд бўлиши, минглабининг жароҳат олиши ҳамда Ироқ кучлари билан бўлган тўқнашувларда юзлабининг қамоққа олиниши билан тўламоқдалар. Норозилик намойишлари самараси ўлароқ, Одил Абдулмаҳдий бош вазирликдан кетди ва Мустафо Козимий муваққат ҳукумат тузиш ва муддатидан олдин сайловлар ўтказишга тайёргарлик кўриш таклифини киритди.
2021 йил 10 октябрда муддатидан олдин парламент сайловлари ўтказилиб, натижаси Садрийлар ҳаракатининг 73 фоиз ўринни эгаллаши, бошқа шиа кучларининг чекиниши билан тугади. Бу ютқазган кучлар сайлов сохталаштирилди, деган даъволар билан натижаларни турли йўллар орқали ўзгартиришга уринишди. Бироқ, барча уринишлари беҳуда кетди. Хўш, бу нима самара берди, нега ҳалигача ҳукумат тузилмади?! Ҳамма гап шунда. Чунки босқинчи АҚШ конституцияни исталган вақтда портлатиш мумкин бўлган минали қилиб тузиб бердики, ҳар қандай ҳодисада битта минани портлатиб, фалон моддага, пистон моддага кўра, деб тураверади. Масалан, бундай бадбўй демократик тузумда сайловда ютган партия ҳукумат тузади. 2010 йилги сайловда Иёд Алавий ғолиб бўлганда Нурий Моликий унга эътироз билдириб, «ҳукуматни ғалаба қозонган партия эмас, балки энг катта фракция тузади», деган бошқача изоҳ билан чиққан эди. Шунда ҳамма фракцияга кирди, ҳатто рақиблар билан ҳам… Шу йўл билан Моликий энг катта фракцияни ташкил топгани ва ҳукумат тузилганини эълон қилди. Сўнг сайловларда Садрийлар ғалаба қозониб, энг катта фракцияни ташкил қилишга муваффақ бўлган пайтда эса, конституциядаги бошқача изоҳ намоён бўлди. Яъни кворумнинг учдан икки қисмига эришилмаган тақдирда (яъни 329 депутатдан 220 нафари бўлмаган тақдирда), парламент республика президенти лавозими бўйича овоз бериш учун сессия ўтказиш имконига эга бўлмайди. Шундай қилиб, сайловлардан бери жанжал-тортишувлар билан тўққиз ойдан кўп вақт ўтди ҳамки, ҳамон ҳукумат тузилгани йўқ. Муқтадо Садр ўз депутатларининг парламентдан истеъфо берганини эълон қилди ва ҳукумат тузиш билан тузумга таҳдид қилишни бошлади. Мана шундай бир пайтда, маълумотлар ошкор бўлиши ортидан Моликий чекинишга ва ўзининг ўрнига ўз одами Муҳаммад Шиа Суданийнинг номзодини кўрсатишга мажбур бўлди. Муқтадо Садр эса, намойишлар уюштириш ва ҳукумат тузилишига қаршилик кўрсатишдан бошқа чораси қолмади. Унинг тарафдорлари Хазро районига кириб, парламентда очиқ пикет ўтказишга муваффақ бўлишди. Садрнинг сўнгги даъвоси парламентнинг тарқатилиши ва муддатидан олдин сайловлар ўтказилишидан иборат бўлди. Жума куни Бағдод марказидаги Фирдавс майдонида ҳам фуқаролар намойиши бошланиб, парламентни тарқатишга чақиришди ва уни «ожиз», деб аташди. Намойишда шунингдек, муддатидан олдин шартли сайловлар ўтказишга чақиришди. Бу шартлар «одил сайлов қонуни билан мустақил комиссия тузиш ва партиялар тўғрисидаги қонунни татбиқ қилиш»дан иборат бўлди. Бу «Шафақ» ахборот агентлиги томонидан қабул қилинган ва 10 та партия имзолаган якуний баёнотда айтилади. Бу партиялар жумласига «Ироқ Социалистик партияси, Ироқ Миллий Алянси, Файл Фронти, Байтул Ироқ ҳаракати ва Курд Демократлар партияси» кабилар ҳам киради.
Бунинг муқобилида, Координацион тузилма коалицияси ўз тарафдорларининг Бағдод марказидаги Ҳазро райони дарвозаларидан бири олдида Садирчилар ҳаракати тарафдорлари уюштираётган пикетга параллел равишда, очиқ пикет бошлашларини билдирди. Бу эса, икки томон ўртасида манфаат ва талаблар тўқнашаётган шундай бир вазиятда, бўлиб ўтмоқда.
Бу нарса бутун юртни кескин халқ қаршилиги оловига тиқиб қўйиши мумкин бўлган хавфли оқибатлардан огоҳлантирмоқда. Зеро, кўча норозилиги хавфини янада ошираётган нарсалардан бири шуки, Координацион тузилма айни норозиликларни ўз мавжудлигини исботлаш учун сўнгги имконият, деб ҳисобламоқда ва шунга асосланган ҳолда янги ҳукумат тузишдаги – ўзи даъво қилган – ҳуқуқини қайта тикламоқчи. Чунки у Садрийлар фракцияси депутатларининг парламентдаги истеъфоси ортидан энг катта фракцияга айланган. Шу боис, Садрчилар ҳаракатининг Ироқ парламентига бостириб кириб, у ерда очиқ пикет ўтказишга муваффақ бўлишлари кутилмаган воқеа эмас. Шунингдек, Координацион тузилманинг жуда кескинлашиб, ўзаро тўқнашув даражасига етай деб қолиши ҳам тасодиф эмас. Чунки уларнинг ўзаро манфаатлари ва мойилликлари бошқа-бошқа, зеро, ҳамма азачи хотин ўз билганини айтиб йиғлайди.
Эй мусулмонлар!
Юқоридагилардан шу нарса аён бўлмоқдаки, ўзаро иттифоқчилар қўлида ҳам, ўзаро рақиблар қўлида ҳам мамлакат тортаётган аламларни қандай муолажа қилиш режаси йўқ. Юқорида айтганимиздек, касалликка ташхис қўйишмаган ва қўллаётган муолажалари фақат симптомларга қарши, холос. Ироқни бундай қаттиқ бошбошдоқликдан қутқариш учун аниқ бир сиёсий режага ҳам эга эмаслар. Шундай экан, ҳукумат тузишдан нима фойда, парламентни тарқатиб, бошқатдан сайловлар ўтказишнинг кимга кераги бор?! Ахир, бу билан анави сиёсий режим ва унинг конституциясидан иборат касалликнинг илдизи ва коррупция асоси бир четда қолиб кетмаяптими?! Зотан, конституция Америка томонидан уни мамлакатда ҳукмрон қиладиган тарзда тузилган бўлса.
Қаршимизда босқинчи Американинг нопок режаси турибди… Бу коррупцияни режимнинг эмас шахсларнинг муаммоси қилиб кўрсатиш орқали асл муаммони хаспўшлаш ва одамларни адаштириш режасидир.
Ҳа, ҳамма коррупциячидир ва буни ўзлари фазовий телеканаллар орқали очиқ айтиб ётишибди. Масалан, Моликийнинг ўзи «Ироқда аянчли муваффақиятсизликка учраган ҳозирги расмий элитанинг қўлида келажакда сиёсий жараён режаси бўлиши мумкин эмас», дея аниқ-тиниқ баёнот берган. Шунингдек, Мишъон Жабурий билан Ҳаннон Фатловий ҳам «ҳамма коррупциячи», дейишган.
Лекин тоза шахс бузуқ-коррупциячи режимда нима қилади?! Тоза шахсни бузуқ режимга сайлаш билан режим тозаланмайди, балки ўша шахс ҳам бузилади. Парламентни тарқатишга ва мавжуд тузум пойдевори устига яна бошқа сайловлар ўтказишга бўлган чақирув залолат ва залолатга етаклашдан бошқа нарса эмас.
Эй мусулмонлар!
Аллоҳ инсонни яратиб, уни ер юзига халифа қилди. Уни истаганини қилиб, экинзорни пайҳон қилиши ва наслни бузиши учун залолатда юришга қўйиб бермади. Йўқ. Аксинча, инсонга пайғамбарларни юборган бўлиб, Муҳаммад ﷺни сўнгги пайғамбар қилди ва ул зотга бутун ҳаётни тартибга солувчи мукаммал тузумни нозил қилди. Бу тузум билан тинч-осуда ҳаёт, фаровон турмуш тарзи ва доимий хотиржамлик неъматини берди. Бас, ҳар қандай бузуқ воқелик фақат ва фақат Холиқ Азза ва Жалла инсоният учун рози бўлиб берган тузум билан муолажа қилинади. Бугунги кунда бутун инсоният бахтсизликда экан, бунга ушбу Холиқнинг хўжайинлигидан йироқлашиш ҳамда инсон ўзига Аллоҳнинг ўрнига қонун чиқарадиган тоғутни сайлаб олиши сабаб бўлди. Аллоҳ рози бўлиб берган ечимдан бошқа ҳар қандай ечим дард устига чипқон бўлган, бахтсизликни янада бадбахтликка айлантирган ямоқ солиш ҳисобланади. Аллоҳ Таоло бундай деган:
﴿وَمَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنْكاً …﴾
«Кимда Менинг эслатмамдан юз ўгирса, унга танг-бахтсиз ҳаёт бўлур» [Тоҳа 24]
Сизнинг ва бутун инсониятнинг нажоти мана шу… Яъни бадбўй капитализмни йўқ қилиш ва Пайғамбарлик минҳожи асосидаги Халифалик давлатида Аллоҳнинг шариатини ҳоким қилишдир.
Устоз Мозин Даббоғ
Роя газетасининг 2022 йил 17 август чоршанба кунги 404-сонидан
