Ғазога қарши уруш Ғарб мафкурасининг ҳақиқатини, Ғарб давлатлари қандай сиёсат олиб боришини фош қилмоқда!!
Ғазога қарши уруш Ғарб мафкурасининг ҳақиқатини, Ғарб давлатлари қандай сиёсат олиб боришини фош қилмоқда!!
Олов темирнинг ахлатларини очиб берганидек, позиция ва ҳодисалар кишининг табиатини очиб беради, деб ўтмишдан айтиб келинган. Шунингдек, кризислар, фалокатлар ва қийинчиликлар давлатлар сиёсатини, улар қабул қилган фикрлар моҳиятини, унинг инсониятга қанчалик ғамхўрлик қилишини фош этади, дейилган!
Ҳақиқатда, қадимда Ғарб дунёсида шундай бўлган ва бугун Ғазога қарши очилган жинояткорона урушда шундай бўлмоқда. Бу уруш цивилизация тараққиётини, демократия, эркинликлар ва инсон ҳуқуқлари татбиқини даъво қилаётган йирик давлатлар қўллаётган ёлғон, қалбакилик ва адаштиришни очиб ташлади. Шу даражадаки, Ғарбда яшаб, унинг мафкурасини қабул қилган халқлар ҳам бу ёлғон, алдов ва адаштиришдан тўйиб, ҳукмдорларига қарши кўтарилишди. Баланд овозлари билан бундай ҳайқиришди: сенлар ёлғончи, адаштирувчи, қотилсанлар, иккиюзламачилик қилиб, на демократияни татбиқ қилишасан, на эркинликларни ва на инсон ҳуқуқларини. Аксинча, сенлар ҳатто одамгарчилик ва раҳм-шафқатни, қиймат ва принципни йўқотишдинг!!
Хўш, бу уруш ҳодисалари қандай кечяпти? Америка бошчилигидаги Ғарб яҳудий вужуди содир этаётган бу урушни қандай қўллаб-қувватлаяпти? Бу уруш Ғарб кўчаларига қандай таъсир қилди? Сеҳргарнинг сеҳри ўзига қайтдими? Бу уруш Ғарб мафкурасини келажакда умуман йўқ қилиб юбориши мумкинми? Бугун Ғарб шу мафкура сабабли фикрий ва иқтисодий инқирозларни бошдан кечираётган экан, талабалар етакчилигидаги халқ билан сиёсатчилар ўртасидаги жарлик қай даражада?
Бу саволларга жавоб бериш учун эгри чизиқ ёнига тўғри чизиқ чизамиз. Шунда эгри чизиқнинг эгрилиги ҳам, тўғри чизиқнинг тўғри ва софлиги ҳам яққол кўринади. Дарҳақиқат, бир куни Росулуллоҳ ﷺ бир чизиқ чиздилар ва бу Аллоҳнинг йўли, дедилар. Сўнг ўнг ва чап тарафларига бир нечта чизиқларни чизиб, буларнинг барчаси шайтон чақираётган йўллардир, дедилар. Кейин ушбу оятни тиловат қилдилар:
﴿وَأَنَّ هَٰذَا صِرَٰطِي مُسۡتَقِيمٗا فَٱتَّبِعُوهُۖ وَلَا تَتَّبِعُواْ ٱلسُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمۡ عَن سَبِيلِهِۦۚ ذَٰلِكُمۡ وَصَّىٰكُم بِهِۦ لَعَلَّكُمۡ تَتَّقُونَ﴾
«Албатта, мана шу Менинг Тўғри Йўлимдир. Бас, шу йўлга эргашинглар! (Бошқа) йўлларга эргашмангизки, улар сизларни Унинг йўлидан узиб қўяр. Шояд тақво қилсангиз, деб сизларни мана шу нарсаларга буюрди» [Анъом 153]
Ушбу ҳақиқатга, яъни Ғарб мафкурасининг фош этилиши, Ғарб юртларидаги халқлар олдида унинг қандай татбиқ этилаётгани, ҳукмдорларнинг сиёсатлари ва бу мафкура борасида халқларни адаштиришлари моҳиятига тўхталиб ўтмоқчимиз. Ғарб мафкурасининг бузуқ ва сохталиги, халқларга ғамхўрлик қилишга яроқсизлиги, унинг фожиа ва фалокатларга, жумладан Ғазога қарши айни қутурган урушга сабаб бўлгани аниқ бўлиши учун унга бир неча пунктдан қараймиз. Ғазо аҳолиси бошига тушган бу уруш инсон зотини қирғин қилмоқда, тоғу тошни вайрон этиб, дов-дарахтни ёқмоқда, ҳаёт ва инсонийлик мазмунини қолдирмай йўқ қилмоқда. Буларнинг барчаси Ғарб давлатларидаги капиталист ширкат соҳибларидаги ўткинчи мато, жирканч манфаат ва бойликка хизмат қилиш учун амалга оширилмоқда.
Бу пунктлар қуйидагилардан иборат:
1 – Ғарб муфаккирларининг ер юзи халқларига нисбатан муносабатларида қандай қарашга эга эканлиги.
2 – Ғарб шу кунларда ҳамда ташкил топганидан бери уруш ва тинчлик ҳолатида бу қарашни қандай татбиқ қилаётгани.
3 – Ғарб давлатларидаги сиёсатчилар ҳар хил турдаги урушлар ва мустамлакачилик орқали ўз манфаатларига қаратилган сиёсатни давом эттириш учун ўз юртларидаги жамоатчилик фикрини адаштиришда қўллаган жирканч услублар.
4 – Ғарб ҳукуматларини Ғазога қарши урушда яҳудий вужудини қўллаб-қувватлашга ундаган реал сабаблар ва сиёсатлар ҳамда бу сиёсатлардан кўзланган мақсадлар.
5 – Ғарб давлатларидаги халқларни ўз сиёсатчиларига ва уларнинг қилмишларига қарши исён кўтаришга ҳамда Ғазо уруши сабабли уларга қарши туришларига ундаган нарса нима?
6 – Ғарблик капиталистларнинг университет ва кўчаларда кенг тарқалган норозилик кризисини ҳал этиш учун муваффақиятсиз уринишлари.
7 – Ғарб давлатларидаги бу ҳодисалар яхшилик эшикларини очиб бериши мумкинми, жумладан, одамларнинг Аллоҳ динига тўп-тўп бўлиб киришлари, узоқ йиллардан бери мақтаб келишган Ғарб мафкурасининг сўнгги қалъасининг йиқилиши, сиёсатчиларнинг талабалар намойишларига қарши шиддатли курашда мағлуб бўлишлари, исломий юртларда мусулмонларнинг ўз динларини маҳкам тутишлари ва бу нарса одамларнинг тўғри исломий мафкурани ўз ҳаётларида татбиқ этишларига ҳаракат қилишига туртки бўлиши.
Биринчи пункт: Яъни Ғарбнинг бутун ер юзи халқларига нисбатан қандай мафкура асосида муносабатда бўлишига ва мафкурасининг қандай пайдо бўлганига келсак, бу мафкура диндорлар ва черков руҳонийлари қўллаб келган зулмга реакция сифатида келиб чиққан. Яъни (уларнинг қарашлари бўйича) бу мафкура зулмга, зўравонликка ва коррупцияга қарши пайдо бўлган. Ғарб мафкураси соҳибларининг қарашлари мана шу. Улар зулму зўравонликка сабаб бўлган черков ва диний мафкурадан озод бўлишгач, бу ғояни амалга ошириш учун асосий фикрларни ишлаб чиқишди. Бу қуйидаги фикрлардан иборат: «Кишан ва қулликка қарши эркинлик», «Демократия – ҳукмдор ва президентларни эркин сайлаш учун сиёсий доирадир», «Инсон ҳуқуқлари черков томонидан шахс ҳуқуқининг тортиб олинишига қарши; у жамиятда демократия ва эркинликка эришиш ва инсоннинг ёмон томонига қарши яхши томонларини ривожлантириш ва мустаҳкамлаш учундир».
Бироқ кутилмаган иш юз бериб, эски зулм (черков зулми) ўрнини янги зулм эгаллади. Бу – фикрларни компаниялар ва шахсий манфаатларга хизмат қилиш учун ишлатган йирик капиталистлар зулмидир. Натижада барча Ғарб давлатлари устидан одамларнинг 2 %идан ошмаган синф ҳукмронлик қиладиган бўлиб қолди. Яъни эски зулм ўрнини янада каттароқ, шиддатлироқ ва кенгроқ зулм эгаллади. Устига-устак, Ғарб мафкураси ўйлаб топган эркинлик, демократия ва инсон ҳуқуқлари йирик капиталистлар қўлида ўзларининг шахсий манфаатларига эришиш учун гаров бўлиб қолди. Бунга бир сиқим капиталист ҳукмдорлар Яқин Шарқдаги сиёсий мақсадларини амалга ошириш учун Ғазога қарши урушда қўллаётган зулмдан кучлироқ далил бўлмаса керак. Шу даражадаки, халқлар тўйиб кетишди, ишнинг асл ҳақиқатига гувоҳ бўлиб, қўзғалишди ва ҳалигача тинчишгани йўқ. Халқлар демократия, эркинликлар ва инсон ҳуқуқларига худди бошидагидек амал қилинишини талаб қилишадиган бўлди ва президентларни – ҳозирда АҚШ ва Ғарб давлатлари Украина уруши ва Ғазо урушида қилишаётгани каби – иккиюзламачилик қилишни бас қилишга чақиришди!!
Ғарб халқларининг бошқа халқларга нисбатан қарашлари, аслида, Ғарб қабул қилган мафкурага (демократия, эркинликлар ва инсон ҳуқуқлари мафкурасига) асосланган қарашдир. Бироқ ҳақиқатда Ғарб давлатларидаги сиёсатчилар ва мансабдорлар ушбу мафкурани ўз юртларида ҳам татбиқ қилишмайди. Биз бу ерда айни мафкурани ҳимоя қилмоқчи ёки уни тўғриламоқчи ёки хатоларини баён қилмоқчи эмасмиз. Балки ушбу 1 % синф сиёсатчиларининг ҳатто ўз давлатлари ичкарисида ҳам ёлғон сиёсат олиб боришаётгани ҳақида сўз юритмоқчимиз. Тадқиқотчи Абдулваҳҳоб Масирий ўзининг «Қисман илмонийлик ва кенг кўламли илмонийлик» китобида бундай дейди: «Ғарб учинчи дунёдаги миллий давлатлар суверенлигини тортиб олиш осон бўлиши учун уларни заифлаштириш механизмини (БМТ, Жаҳон Банки ва ноҳукумат фуқаролик жамиятларини) ривожлантириш йўлида бор кучини сарфлади». Франциялик ёзувчи Жан-Клод Гийбо ўзининг «Янги дунёнинг туғилиши» номли машҳур китобида бундай дейди: «Ҳозир Ғарбда фундаментализм ҳукмронлик қиляпти. Уни ҳатто инсоннинг инсонийлигини ҳам инкор этаётган совуқ илмоний технологик мафкура гегемонлигида кўриш мумкин. Ҳақиқатда, ушбу ҳаддан ташқари позитивистик фикр ўзининг сциентизмида инсонни оддий элементларга, унинг физик қонунларига ва биологик-физиологик ўзаро таъсирига чеклаб қўяди. У материализмдан устун турадиган бирор бир идеал ёки илоҳий руҳий трансценденцияни тан олмайди. Бу жуда хавфли оқим, балки диний фундаменталистик оқимдан ҳам хавфлироқ, гарчи шаклан бошқача ва унга қарама-қарши бўлса ҳам».
Ғарб БМТ бошчилигидаги ўз муассасаларида ёзиб қўйган эркинлик, демократия ва инсон ҳуқуқлари ғоялари билан воқеликда кузатилаётган нарсалар ўртасида аниқ ва мукаммал айирма бор. Бунга ғарбликларнинг бойликлар, нефть ва сиёсий ҳукмронлик учун исломий юртларда олиб борган қирғинбарот урушлари яққол далил бўлади. Жазоирда 1989 йил Ислом ҳокимиятга Ғарб даъво қилган демократия йўли билан келганда, у Жазоирни босиб олиш билан қандай таҳдид қилган эди?! Нега Ғарб ўзининг илк демократик қадамларини озодлик инқилоблари ортидан халқларни ҳарбий мустамлака қилиш билан бошлади, нега университетларда Ғазодаги воқеаларга нисбатан ўз фикрини билдирган талабаларни репрессия қиляпти?!
Иккинчи пункт: Ғарбнинг айни мафкурани қандай татбиқ қилаётганига келсак, юқорида айтганимиздек, Ғарб дунёқараши асоси материализмдир. У материализмга хизмат қиладиган фикрларгагина эътибор беради. Шунинг учун Ғарб давлатлари мустамлакачиликни моддий ютуқ ва манфаатга эришиш учун йўл қилиб олди, демократия ва инсон ҳуқуқларига хизмат қилиши учун эмас. Компаниялар ва уларнинг сиёсий вакиллари ўтган йиллар давомида уруш ва тинчлик ҳолатида БМТ каби Ғарб мафкурасини ҳимоя қилувчи ташкилотлардан шу мақсадда фойдаланиб келишди. Масалан Европа, Иккинчи жаҳон урушидан кейин Америка ҳам ҳеч қачон демократия ёки инсон ҳуқуқларига, ёки ҳатто эркинликка ўз давлатлари ичида ҳам, ташқарисида ҳам хизмат қилгани йўқ. Аксинча, бу давлатлар йирик компаниялар ва капиталистларнинг истагига хизмат қилиб келишган. Ўтган асрнинг ўрталаридаги ҳарбий мустамлакачилик ҳеч қачон учинчи дунё давлатларида демократияни ҳимоя қилиш ва қўллаб-қувватлаш учун бўлмаган. Балки, у ердаги бойликлар ва бозорларга ҳукмронлик қилиш учун бўлган. Америка Европа давлатлари билан бирга Ироқ, Афғонистон ва бошқа юртларда бошлаган урушлар ҳам капиталистларга хизмат қилди. Балки, айрим сиёсатчиларнинг эътирофлари бу урушдаги хато баҳоналарни очиб бергандир. Бу ҳақда ёзувчи Башир Ансорий 2010 йил 20 апрелда Ал-Жазира нетда нашр қилинган «Босқинчилик демократиясидан демократияни босиб олишга» номли мақоласида бундай дейди: «АҚШнинг Республикачилар ва Демократлар партиясидаги сиёсий элитаси баъзи масалаларда келиша олмаслиги мумкин. Бироқ учинчи дунё давлатларида, хусусан, Яқин Шарқ ва мусулмон юртларида гегемонлик сиёсатини қонунийлаштириш ва лойиҳаларни амалга ошириш учун восита сифатида «демократияни ривожлантириш»дан фойдаланишга иттифоқ қилишган. Чунки демократияни ривожлантириш шиори Ғарб халқларини алдаш ва улар назарида босқинчиликни оқлашда қўл келиши мумкин. Шунингдек, босқинчилик кучларига ақллар ва қалбларни забт этишда ёрдам бериши ҳам мумкин».
АҚШ ва Европа давлатларидаги раҳбарларнинг яҳудий вужудини қўллаб-қувватлашаётгани демократия мафкурасини бутунлай йўққа чиқармоқда. Давлатларнинг халқларни мустамлака қилишига қарши курашга ва инсон ҳуқуқларига чақираётган БМТ резолюцияларини ер билан яксон этмоқда. БМТ ўз тақдирини ўзи белгилашга, босқинчиликка барҳам беришга, қочқинларни ва ўз ватанларидан чиқариб юборилганларни ўз юртларига қайтишларига чақирмоқда. Аммо йирик давлатлар яҳудий вужуди босқинчилигини қўллаб-қувватлаяпти, унга қарши чиқарилган ҳар қандай резолюцияга қарши турибди.
Иш шу билан тўхтагани йўқ. Балки Ғарб хорижий урушлар ва курашларда юртлар ва фуқароларни бўйсундириш учун европалик ва америкалик халқларни алдаш мақсадида турли баҳоналар келтирадиган бўлди, мақсад битта: капиталистларга хизмат қилиш. Худди Афғонистон ва Ироққа қарши демократия ва инсон ҳуқуқларининг барча маъноларини йўққа чиқарган Ғарб етакчилигидаги урушда бўлгани каби!!
Америка ичкарисига келсак, демократия, инсон ҳуқуқлари ва эркинликлар капиталистлар ва уларнинг сиёсатларига хизмат қилган тақдирдагина татбиқ қилинади, аммо уларнинг сиёсатига зид келиб қолса, ё ўзларини билмасликка олишади ёки унга ҳужум қилишади. Бунга яқинда университетларда бўлган норозилик намойишлари далил бўлади. Ёзувчи Куинн Слобедиан ўзининг «Парчаланаётган капитализм» номли машҳур китобида бундай дейди: «Бозор радикалларининг ҳамма нарсадан устун бўлган истаги ишчилар ва фуқаролар ҳуқуқларини эксплуатация қилиш, сиёсий беқарорлик ва капитал оқими чекланишидан фойдаланиб қолиш, шунингдек, давлат ресурсларини – улар хоҳ инсонлар, хоҳ ер ва хоҳ суд тизими бўладими бундан қатъий назар – ўз тасарруфларига олишдир…». Китобнинг яна бир ерида демократия ва унинг ушбу нуфузли фигуралар томонидан қанчалик татбиқ этилаётгани ҳақида сўз юритиб, жумладан бундай дейди: «Ғарб жамиятларидаги бозор радикаллари демократия борасида чуқур фатализмни қўллашади. Гоҳида ана шу радикаллардан кўпчилигининг қалбида демократияга нисбатан очиқдан-очиқ нафрат чуқур илдиз отган бўлади».
Учинчи пункт: Ғарб давлатларидаги сиёсатчилар ўз мамлакатларидаги жамоатчилик фикрини чалғитиш учун қўллайдиган нопок услублар ҳақида айтадиган бўлсак, капиталистлар ўз сиёсатларини тиқиштиришда асосан ёлғон ва адаштирувчи сиёсат қўллашади. Бунга мисол: Америка ва Европа давлатларининг 2003 йил Афғонистон ва Ироққа қарши урушни оқлаш учун ўз халқларини терроризм деган нарса билан адаштиргани.
Ироқнинг Япониядаги собиқ элчиси Ғоним Алвон Жумайлий 2020 йил 4 март куни «Оро» газетасига бундай деди: «Нью-Йорк Таймс газетаси Американинг Ироққа қилган урушидаги позициясини эълон қилиб, Ироқнинг оммавий қирғин қуролларига эга эканини, 2001 йил Қўшма Штатларга зарба берган терроризмга унинг алоқаси борлигини даъво қилиш билан жамоатчилик фикрини чалғитди».
1975 йил БМТ Бош Ассамблеяси сионизм ирқий камситишнинг бир тури экани, бу эса сионистик мафкурага қарши курашни талаб қилиши, чунки у халқаро тинчлик ва халқаро хавфсизликка таҳдид солиши тўғрисида қарор қабул қилди. Яҳудий вужуди эса 1991 йили ўз иттифоқчилари кўмагида айни қарорни бекор қилишга муваффақ бўлди.
АҚШ университетларидаги антисемитизм мафкураси ҳам бунга мисол бўлади. Бу ҳақда «Шарқул Авсат» газетаси 2024 йил 22 апрелдаги сонида «Байден университетлардаги антисемитизмни қоралади» номли мақола нашр қилди. Мақолада «Якшанба куни АҚШ президенти Жо Байден Оқ уйда анъанага айланган яҳудийларнинг пасха байрамини нишонлаш муносабати билан берган баёнотида университетлар кампусларидаги антисемитизмни қоралади», дейилади. Дарҳақиқат, Ғарб антисемитизмни яҳудийларни баъзан ҳимоя қилиш ва баъзан айблаш учун ўйлаб топган! Масалан, Германияда юз берган яҳудийлар ҳодисасида Германияни антисемитизмда айблашган. Бироқ Европадаги айрим яҳудий раҳбарлари Ғарб билан тил бириктириб, «Сионизм донишмандлари протоколлари» деган ёлғон нарсани чиқарганидан сўнг яҳудийларнинг ўзини антисемитизмда айблашадиган бўлиб қолди ва бу уларнинг Европадан депортация қилинишларига муқаддима вазифасини ўтади!!
АҚШ ва Европадаги жамоатчилик фикрини адаштиришга яна бир мисол «Россия Европани ғажиб ташламоқчи бўлган йиртқичдир, Украина мағлубияти Европа мағлубиятини ва хатарнинг Европа томон чўзилишини англатади» деб тасвирланаётганидир. Франция президенти Эммануэль Макрон 2024 йил 15 мартдаги телеинтервьюсида бундай деди: «Россия урушни кучайтирадиган бўлса, Европа жавобга тайёр туриши керак… Россиянинг Украина устидан ғалабаси Европага бўлган ишончни йўққа чиқаради… Украина қийин аҳволда, унга иттифоқчиларнинг кучли ёрдами зарур… Тинчлик Украинанинг таслим бўлишини англатмайди… Тинчликка интилиш мағлубиятни англатмайди… Тинчликка интилиш Украинадан воз кечиш дегани эмас»!
Тўртинчи пункт: Ғарб ҳукуматларини Ғазога қарши урушда яҳудий вужудини қўллаб-қувватлашга ундаган реал сабаблар ҳамда сиёсатлар ва айни сиёсатлардан кўзланган мақсадлар. Бу ерда Ғарбнинг яҳудий вужудини қўллаб-қувватлаш сабабларининг Ғарб халқлари, сиёсатчилар ва муфаккирларга эълон қилинган баҳоналари мавжуд. Уларнинг баъзиларини Ғарб тўқиб чиқарди, баъзиларини яҳудий раҳбарлари тарғиб қилиб, дунё бўйлаб тарқатишмоқда. Баҳоналардан бири – Ҳамас террористик ҳаракатдир, у дунё террористларидан, хусусан, Эрон ва унинг Ливандаги ҳизбидан ёрдам олмоқда. У яҳудий давлатини йўқ қилишни мақсад қилган, деган гапдир. Дарҳақиқат, 2023 йил 7 октябр ҳодисалари ортидан 11 октябрда АҚШ президенти Байден америкаликларга қилган мурожаатида бундай деди: «Мен бугун бош вазир Бинямин Нетаняху билан Исроилдаги даҳшатли ва давомли ҳужумлар ҳақида гаплашдим. Қўшма Штатлар Ҳамас террористларининг Ғазодан амалга оширган бу даҳшатли ҳужумини кескин қоралайди. Мен бош вазир Нетаняхуга (Исроил) ҳукумати ва халқига барча керакли қўллаб-қувватлов воситаларини тақдим этишга тайёр эканлигимизни айтдим. Терроризм мутлақо оқланмайди».
Ғарбнинг бу урушни қўллаб-қувватлашининг яширин ёки ҳақиқий сабабларига келсак, улар яҳудий вужудининг бор бўлиши ва давом этиши зарурлиги факти атрофида айланади. Бу вужуд – Ғарб манфаатларини ҳимоя қилиш, жумладан келажакда Исломга алоқадор ҳар қандай давлатнинг пайдо бўлишини олдини олиш ва пайдо бўлиши биланоқ зудлик билан унга қарши уруш қилиш учун зарур. Бошқа сабаблар ҳам бор, масалан, Яқин Шарқни сиёсий мустамлака қилиш ва ҳукмронлик ўрнатиш, Ғарбни энергия билан таъминлаш, Шарқ ва Ғарб ўртасидаги денгиз ва қуруқлик йўлларини қўриқлаш ҳамда Ғарб саноати учун бозорларни кафолатлаш. Турк ёзувчиси Эрмин Синанович 2023 йил 28 декабрда Ал-Жазира нетда нашр қилинган мақоласида қуйидагиларни таъкидлади: «Ғарбга у ёки бу тарзда ҳукмронлик қилаётган (Исроил) эмас, балки ўзларини сиёсий ва стратегик манфаатларини рўёбга чиқариш учун (Исроил)дан фойдаланаётган Ғарб давлатларидир. Шуни таъкидлаш лозимки, ўша пайтда халқаро қонун Ғарб давлатларига нисбатан қўлланилмаган ва ҳозир (Исроил)га нисбатан ҳам қўлланмаяпти».
Бешинчи пункт: Ғарб давлатларидаги халқларни ўз сиёсатчиларига ва уларнинг қилмишларига қарши исён кўтаришга ҳамда уларга қарши туришга ундаган нарса нима?
Аслида одамларни, айниқса, зиёли элитани – хоҳ Европада, хоҳ АҚШда, хоҳ бошқа жойларда бўлсин – ўз ҳукмдорларига қарши исён кўтаришга ундаган сабаблар талайгина. Жумладан:
Биринчи: капиталистик мафкуранинг бузуқлиги, бу бузуқликнинг воқеликда кўплаб ҳаётий соҳаларда ўз аксини топаётгани. Масалан, бирин-кетин юз бераётган иқтисодий кризислар, айниқса, 2008 йил юз берган ва оқибатлари бугунгача давом этаётган кризис.
Иккинчи: сиёсатчиларнинг зиёли қатлам одатда алданмайдиган ишларда ҳам ёлғон ва чалғитувларни қўллаши. Бунга Ҳамас ҳаракатига антисемитизм ва терроризмни ёпиштиришаётгани ёки АҚШ университетларидаги талабалар ҳаракатларига қарши антисемитизм тамғасини ёпиштиришаётгани мисолдир.
Учинчи: икки томонлама стандартлар ҳамда амаллар ва мақсадларни – ҳатто улар мабда ва фикрларни бузса ҳам – оқлайдиган тубан прагматик сиёсат юргизиш. Бунга мисол: Россияни Украинага босқин қилганликда айблаб, яҳудийларни айбламаслик, ҳолбуки яҳудийларнинг босқини яққолроқ ва аниқроқ кўриниб турибди!
Тўртинчи: яҳудийларнинг Ғазо аҳли билан бўлган муносабатларида инсон ҳуқуқларини очиқдан-очиқ поймол этишаётгани ва бу оч қўйиш, қирғин қилиш ва тазйиқ ўтказиш каби қонунбузарликларга бутун дунёнинг кўриб туриб, кўз юмаётгани. Айниқса, бу жиноятлар ғарблик расмийлар, уларнинг бошидаги АҚШ раҳбарлари томонидан қўллаб-қувватланаётгани дард устига чипқон бўлмоқда. Бу яҳудий вужудини ҳимоя қилаётган ва Хавфсизлик Кенгашининг яҳудий вужудини қоралаш учун чиқарган бир нечта резолюцияларини бекор қилаётган сиёсатчиларнинг бир сафга чизилишида яққол намоён бўлди. Ҳолбуки шу сиёсатчиларнинг ўзлари шу халқаро муассасалар минбарларида туриб инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилишга чақиришмоқда.
Бешинчи: АҚШ иқтисодий энергиясининг бир қисмини ҳамда университетлар энергиясини яҳудий вужуди хизматига сарфланаётгани. Бу талабалар чақириғида яққол кўринди, яъни улар университетлар билан яҳудий вужудининг ҳарбий жиҳатларини қўллаб-қувватловчи баъзи муассасалар ўртасидаги ҳамкорликнинг тўхтатилишини талаб қилишди.
Олтинчи пункт: Ғарблик капиталистларнинг университетларда кенг тарқалган норозилик кризисини ҳал этиш учун муваффақиятсиз уринишлари.
Ҳозирда университетларда юз берган кризисни ҳал этиш учун қатор уринишлар бўлди, бироқ шунга қарамай, кризис кучайиб, кенгайиб бормоқда ҳамда Қўшма Штатлардан бошқа давлатларга уланмоқда. Бу уринишлар қуйидагилардан иборат:
1 – Куч ишлатиш: АҚШдаги «Адам» ҳуқуқ ва эркинликларни ҳимоя қилувчи маркази 2024 йил 7 май куни нашр қилган баёнотида Америка ҳукуматининг университет талабаларига нисбатан ноқонуний чоралар кўраётганидан хавотир билдирди. Талабалар яҳудий вужудининг Ғазо секторида фаластинликларга қарши содир этаётган жиноятлари АҚШ ҳукумати томонидан қўллаб-қувватланишига қарши фақат ўз норозиликларини билдирганликларини таъкидладилар. Баёнотда қуйидагилар таъкидланган: «Фикр ва сўз эркинлиги демократик тузум табиати талаб қилган асосий ҳуқуқ эркинликларидандир. Бу эркинлик соғлом демократик бошқарувнинг муҳим устуни, хоссатан фуқароларни, умуман жамоатчилик фикрини аниқлашда ажралмас тамал тоши ҳисобланади. У бир томондан, жамият гувоҳи бўлаётган барча сиёсий, иқтисодий ва ижтимоий воқеа-ҳодисалар тўғрисида, иккинчи томондан, барча фуқароларга юрт ишларини бошқаришда ўз фикрини билдириш имконини беради».
2 – Бу намойишлар қонунга зид, демократияга таҳдид ва терроризмни қўллаб-қувватлайди, дея ахборот воситалари орқали ҳамда сиёсий ва фикрий жиҳатдан адаштириш. Жоржия университетида халқаро алоқалар бўйича профессор британиялик ёзувчи Кас Мудде Британияда чиқадиган Гардиан газетасининг 2024 йил 1 май кунги сонида нашр қилинган «Нега АҚШ университетлари озодлар ўлкасида репрессия тўлқинига дуч келмоқда?» номли мақоласида бундай деди: «Ўта ўнгчилар университетларни терроризм билан хайрихоҳдир, деди ҳамда антисемитизм ва сўз эркинлиги каби Американинг асосий принципларига таҳдид туғдираётган қилиб тасвирлади». АҚШ конгресси спикери Майк Жонсон Колумбия университетини унинг тили билан айтганда «бошқа университетларга ҳам юқтирган антисемитизм вируси»ни жиловлай олмаса, университет ректорини истеъфога чиқишини талаб қиламиз, деди!
Ушбу адаштирувлардан яна бири демократия ва эркинликларга нотўғри изоҳ беришдир. Бир қанча сиёсатчилар университетларда бўлаётган намойишларга ўқишни бузиш ва университетга ҳукмронлик қилиш орқали бошқаларнинг ҳуқуқларига тажовуз қилиш, деб баҳо беришди.
Оммавий ахборот воситалари орқали қилинаётган адаштирувга келсак, унда антисемитизм атамаси қўлланилмоқ. Зеро, бу одамларни чалғитишнинг бир туридир. Масалан, Байден, учинчи пунктда айтганимиздек, қасддан шу атамани қўллади.
Еттинчи пункт: Ғарб университетларида бўлиб ўтган бу воқеалар Исломий Умматга, унинг тафаккурига, Ғарб ва мусулмон юртларидаги уйғониш ва ўзгаришларга хизмат қилишда бир неча жиҳатдан ўз самарасини бера бошлади. Ислом Умматининг уйғониши йўлига хизмат қилган жиҳатларга мисол:
1 – Кўплаб ғарбликларнинг Исломга кириши. Уларнинг Исломга киришлари сабаблари қуйидагилардан иборат: капитализм ва унинг мафкурасида юз бераётган қонунбузарликлар ва оқловлар, бу тубан мафкура асосига қурилган давлатларнинг сиёсатлари, Ислом ва мусулмонларга, хусусан, Ғазодаги мусулмонларга қарши содир этилаётган қутурган ҳужумларни томоша қилиб туришлари. Ал-Жазира телеканали мухбири Аҳмад Мансур ўз саҳифасида 2023 йил 2 декабрда нашр қилган «Ғазо урушининг яна бир жиҳати» номли мақолада бундай деди: «Биз Францияда 40 йил давомида бу қадар Исломга киришга қизиқишни кўрмагандик, айниқса, француз йигит-қизлар орасида. Ғазо уруши бошлангандан бери шунга гувоҳ бўляпмизки, янги мусулмон бўлганларнинг расмий сони бир кунда 80тадан 400тага кўтарилди, кўпая бошлаган франциялик мусулмонлар сони кунига 300дан кам бўлмаяпти». Бу гапга қараганда, демак, биргина Франциянинг ўзида, энг камида, Ақсо Тўфони бошланганидан бери, тахминан икки ой ичида Исломни қабул қилганлар сони камида 20 минг кишини ташкил қилмоқда ва уларнинг аксари ёшлар. Энди худди шу нисбатни бошқа Ғарб давлатларига ҳам қиёслайверинг.
2 – Капитализмнинг сўнгги қалъалари ва мафкуравий базалари, жумладан демократия, эркинликлар ва инсон ҳуқуқларининг ҳақиқий башарасининг очилиши. Қудсул Арабий газетасининг 2024 йил 24 май кунги сонида нашр қилинган «АҚШ талабалари намойишларини ўрганиш» номли мақолада бундай дейилади: «Ғазо уруши инсон ҳуқуқлари ва умумий эркинликларни ҳурмат қилиш, деган нарсани, шунингдек, расмий Ғарб жамиятининг нақадар иккиюзламачилигини, қонунни ҳам, инсон ҳуқуқларини ҳам ҳурмат қилмаган ҳолда, халқларнинг мусибат ва муаммоларидан ўз манфаати учун фойдаланаётганини фош этди. АҚШ талабаларининг намойишлари инсон ҳуқуқлари ва умумий эркинликлар, хусусан, фикр эркинлиги деган шиорлар сохта эканини фош қилди. Чунки Ғарб намойишларга зўравонлик, бостириш ва университетда ўқиш ҳуқуқидан маҳрум қилиш, университетларни ҳарбийлаштириш, университет ўқитувчиларини ишдан бўшатиш ва қамоққа олишлар билан жавоб қилди. Шу даражадаки, шу пайтгача АҚШнинг ўзи танқид қилиб келган диктатор давлатларнинг қилмишларидан ҳам ошиб тушди».
3 – Анави сиёсатчиларнинг ёлғончиликлари туфайли уларнинг сиёсатларига бўлган ишончнинг йўқолиши. Ёзувчи Ризо Шаннуфнинг 2024 йил 27 апрелда нашр қилинган «Талабалар намойиши: Қўшма Штатларда мисли кўрилмаган қўзғолон» номли мақоласида бундай дейилади: «АҚШ маъмуриятининг тупикка кириб қолганини кўрсатувчи далиллар қаторида шуни келтириш мумкинки, талабалар орасидаги бу демократик ўзгариш Қўшма Штатларнинг ташқи сиёсати натижаларига бутунлай зид келади. Ўз навбатида АҚШ ташқи сиёсати Америка миллатига асос солиш фалсафасини ифодаламайди. Шунинг учун Конгресс ва АҚШ маъмурияти ишининг натижаларига тўғридан-тўғри таъсир ўтказувчи, катта халқаро акс садога (резонансга) эга бўлган воқеалар Американинг йирик университетларидан бошланади». Флорида университетининг собиқ профессори Сомий Урён 2024 йил 11 май куни Ал-Жазира нетда нашр қилинган «АҚШдаги талабалар намойишлари… Ақлдан озган сиёсатнинг уринишлари» номли мақоласида бундай дейди: «АҚШнинг бирин-кетин келаётган маъмуриятлари кўплаб давлатларга, жумладан, Россия, Эрон, Венесуэла, Шимолий Корея ва Хитойга инсон ҳуқуқларини бузганлик даъвоси билан санкциялар киритди. Бироқ бугун биз Қўшма Штатларнинг фаластинлик халққа қарши (Исроил) содир этаётган қонунбузарликларга қасддан кўз юмаётганига гувоҳ бўляпмиз. Ҳолбуки, бу халқ шундоқ ҳам ўнлаб йиллардан бери мана шу босқинчи давлатнинг ваҳшийликларини бошдан кечириб келмоқда».
4 – Мусулмонларнинг тубан Ғарб фикрлари фош этилиши сабабли ўз динларига қаттиқ амал қилаётгани. Дарҳақиқат, Ғарб университетларида бўлган ва ҳамон давом этаётган ҳодисалар мусулмонларни ўз динларига янада мустаҳкам амал қилишга ундади. Айниқса, мусулмонларда ўтган йиллар давомида Ғарбнинг демократия, инсон ҳуқуқлари ва эркинликлар каби мафкураси катта таассурот қолдирган эди. Бироқ мана шу ҳодисалар бу каби таассуротларнинг ҳар бирини барбод қилди. Одамларни айни мафкурага тўхталиб, уни текширадиган ва сиёсатчилар билан оддий инсонлар ўртасидаги фарқни англаб етадиган қилиб қўйди. «Форин афферс» журналида нашр қилинган «Қўшма Штатларда демократия барбод бўлса нима бўлади?» номли мақолада бундай дейилади: «Бугун Қўшма Штатлар тобора кучайиб бораётган антидемократик ҳаракатга дуч келмоқда ва бу нафақат экстремистлар сафида, балки Америка маъмуриятининг юқори лавозимли раҳбарларининг катта гуруҳида ҳам кўринмоқда. Бу демократик сайловлар асосларига хавф соладиган ҳаракатдир. Агар бу саъй-ҳаракатлар муваффақиятли бўлса, Қўшма Штатлар демократия тамойилларига амал қилмайдиган биринчи ривожланган сохта демократик давлатга, яъни демократия олимлари белгилаган эркин ва адолатли сайловлар учун минимал шартларга жавоб бера олмаган давлатга айланиши мумкин». Мақола муаллифи қуйидагича огоҳлантиради: «Америкача демократиянинг муваффақиятсизлиги нафақат Америка учун ҳалокатли бўлиши аниқ. Бунинг келажакда чуқур глобал оқибатлари бўлади. Чунки айни вақтда, Хантингтон таъкидлаганидек, эркинликлар ва демократия реал қамалда қолган».
Хулоса сифатида бундай деймиз: Бугунги кунда Ғарб давлатларида бўлаётган ҳодисалар, хусусан, талабалар намойишлари, шундоқ ҳам қулаб бораётган бугунги система структурасининг суякларини кемирувчи қуртдир. Бу қурт катталашиб, кучга тўлиб айни структурани қулатиш арафасида турибди. Зотан, бу системанинг қуриган дарахти япроқлари тўкилиб-тўкилиб, яланғочланиб ҳамма айблари очилиб бўлди. Мана, унинг охирги қалъаси бўлмиш эркинликлар ва ундан келиб чиққан нарсалар вайрон бўлди. Унинг сиёсатчилари, уларнинг ғоя ва мақсадлари билан шу сиёсатчилар манфаатига хизмат қилиб эзилган халқлар ўртасида катта жарлик пайдо бўлди. Чунки 2008 йилги кризисдан бошлаб, ундаги иқтисодий мафкуранинг бозор эркинлиги ёки бозор сиёсати каби жуда кўп бўғини синди. Буларнинг барчаси бизга ундан олдинги социалистик система мафкурасини эслатмоқда. Ўшанда қурт унинг оёқ-қўлларини кемириши натижасида у ерга йиқилиб, қаттиқ тошга урилиб парчаланиб кетган эди.
Бу воқелик ва тезлашиб бораётган ушбу воқеа-ҳодисалар бизга икки нарсанинг хушхабарини бермоқда:
Биринчи: Бу тузумнинг буткул йўқ бўлишига ва тарафдорларининг унга ишончи ўлишига яқин қолди. Бунинг белгилари университетлар ҳодисасида яққол намоён бўлди. Ушбу белгилар, шунингдек, одамларнинг Исломга киришга интила бошлаганида ҳам, капиталистик мафкуранинг эркинликлар ва инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилмасликда айбланаётганида ҳам, ушбу мафкурани воқеликда рўёбга чиқариш, ҳимоя қилиш ва тўғри татбиқ этилишини таъминлаш учун программа ва механизмнинг йўқлигида ҳам намоён бўлди. Демак, бу айни мафкуранинг нуқсонли-яроқсизлигига далилдир.
Иккинчи: Бу тубан фикрлар ўрнида юксак илоҳий мафкуранинг юксалиши. Бу юқорида айтиб ўтганимиздек, исломий юртлардаги одамларнинг Ғарб мафкураси, унинг сиёсати ва сиёсатчиларидан кўп йиллар давомида сеҳрланганларидан кейин ўз динларига бўлган ишончлари кучайишида намоён бўлди.
Сўзимизни Аллоҳ Азза ва Жалланинг ушбу каломи билан хотималаймиз:
﴿أَفَمَنۡ أَسَّسَ بُنۡيَٰنَهُۥ عَلَىٰ تَقۡوَىٰ مِنَ ٱللَّهِ وَرِضۡوَٰنٍ خَيۡرٌ أَم مَّنۡ أَسَّسَ بُنۡيَٰنَهُۥ عَلَىٰ شَفَا جُرُفٍ هَارٖ فَٱنۡهَارَ بِهِۦ فِي نَارِ جَهَنَّمَۗ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ + لَا يَزَالُ بُنۡيَٰنُهُمُ ٱلَّذِي بَنَوۡاْ رِيبَةٗ فِي قُلُوبِهِمۡ إِلَّآ أَن تَقَطَّعَ قُلُوبُهُمۡۗ وَٱللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ﴾
«Ўз биноларини Аллоҳдан қўрқиш ва Унинг ризолиги асосига қурган киши яхшироқми ёки биноларига емирилаётган жар ёқасини асос қилиб олиб, шу сабабли ўзи ҳам жаҳаннам ўтига қулаган кимсами?! Аллоҳ бундай золим қавмни ҳидоят қилмас. Қурган биноларининг (бузиб ташланиши) уларнинг кўнгилларида шак-шубҳа бўлиб қолур. Магар юраклари ёрилиб—жонлари чиқиб кетсагина (шак-шубҳа ҳам йўқ бўлур). Аллоҳ билим ва ҳикмат соҳибидир» [Тавба 109-110]
Ҳамд Тобиб – Байтул Мақдис
